Αναπνευστικός Συγκυτιακός Ιός (RSV): Επιπτώσεις και Εμβολιασμός
1. Τι είναι ο RSV;
Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) είναι ένας RNA ιός που προκαλεί λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού με εποχική έξαρση, κυρίως από το φθινόπωρο έως την άνοιξη. Συνήθως προκαλεί ήπια νόσο σε υγιή παιδιά και ενήλικες, αλλά μπορεί να είναι σοβαρός σε βρέφη, ανοσοκατεσταλμένα και ηλικιωμένα άτομα.
2. Πώς εκδηλώνεται;
Η λοίμωξη από RSV ξεκινά με συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού (ρινική συμφόρηση, καταρροή) και στη συνέχεια μπορεί να εξελιχθεί σε παραγωγικό βήχα, συριγμό και δυσκολία στην αναπνοή. Σε ηλικιωμένους ενήλικες ο RSV αποτελεί σημαντική αιτία πνευμονίας και νοσηλείας.
3. Πώς μεταδίδεται;
Ο RSV μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω σωματιδίων και σταγονιδίων που απελευθερώνονται στον αέρα όταν ένα μολυσμένο άτομο αναπνέει, μιλάει, βήχει ή φτερνίζεται. Επίσης μεταδίδεται μέσω επαφής με μολυσμένες επιφάνειες. Οι μολυσμένοι μπορούν να μεταδίδουν τον ιό για 3-8 ημέρες ή και περισσότερο. Ο ιός επιβιώνει για ώρες σε αντικείμενα αυξάνοντας τον κίνδυνο μετάδοσής του σε νοσοκομεία και μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων.
4. Επιπτώσεις και νοσηρότητα
Ο ιός RSV μπορεί να προσβάλει άτομα σε οποιαδήποτε ηλικία και σχεδόν όλα τα παιδιά θα προσβληθούν από τον ιό έως την ηλικία των δύο ετών. Οι ετήσιες επιδημίες RSV κορυφώνονται τους μήνες Δεκέμβριο-Ιανουάριο. Η νοσηρότητα είναι υψηλή σε άτομα άνω των 65 ετών.
Η ύπαρξη συννοσηροτήτων (ΧΑΠ, καρδιακά νοσήματα, διαβήτης, παχυσαρκία κ.λπ.) αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης. Η θνητότητα σε νοσηλευόμενους ασθενείς άνω των 60 ετών κυμαίνεται από 5-10%.
5. Πρόληψη και Θεραπεία της λοίμωξης RSV
Τα γενικά μέτρα πρόληψης είναι τα ίδια όπως και για τους περισσότερους άλλους ιούς του αναπνευστικού συστήματος. Η λήψη μέτρων, όπως το συχνό πλύσιμο και η απολύμανση των χεριών, η κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά το φτάρνισμα καθώς και η αποφυγή επαφής με άλλα άτομα όταν κάποιος νοσεί, μπορεί να συμβάλουν στον περιορισμό της εξάπλωσης του ιού και στην προστασία των ευάλωτων ατόμων.
Οι ήπιες περιπτώσεις RSV δεν απαιτούν συνήθως καμία θεραπεία καθώς οι άνθρωποι αναρρώνουν μόνοι τους μετά από λίγες ημέρες. Τα βρέφη ηλικίας κάτω των έξι μηνών ενδέχεται να χρειαστούν νοσηλεία για την παρακολούθηση της αναπνοής και των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα τους. Σε σοβαρές περιπτώσεις η νοσοκομειακή περίθαλψη μπορεί να περιλαμβάνει υποστηρικτική φροντίδα, όπως υποστήριξη του αναπνευστικού συστήματος, και αντι-ιική φαρμακευτική αγωγή μαζί με ειδικές θεραπείες για τις επιπλοκές που ενδέχεται να προκύψουν.
6. Διαθέσιμα εμβόλια
Δύο εμβόλια έχουν εγκριθεί από τον EMA για άτομα 60+ ετών:
Abrysvo (RSVpreF)
- Διδύναμο, ανασυνδυασμένο πρωτεϊνικό εμβόλιο.
Arexvy (RSVPreF3)
- Ανοσοενισχυμένο, ανασυνδυασμένο πρωτεϊνικό εμβόλιο.
Πρώτα δεδομένα από τις ΗΠΑ επιβεβαιώνουν ότι τα εμβόλια μειώνουν τον κίνδυνο νοσηλείας από RSV κατά 73-82%.
7. Ανεπιθύμητες ενέργειες
Οι κύριες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι πόνος στο σημείο της ένεσης, κόπωση, κεφαλαλγία, μυαλγίες και αρθραλγίες.
8. Σε ποιους συστήνεται το εμβόλιο;
Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών 2024 το εμβόλιο συστήνεται σε:
- Άτομα 75+ ετών.
- Άτομα 60-74 ετών με επιβαρυντικούς παράγοντες (καρδιαγγειακά, αναπνευστικά νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, ανοσοκαταστολή, παχυσαρκία κ.λπ.).
- Φιλοξενούμενους σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων.
9. Διάρκεια προστασίας
Η προστασία διαρκεί 2-3 χρόνια αλλά αναμένονται νεότερα επιστημονικά δεδομένα.
10. Τρόπος χορήγησης και χρονισμός
- Το εμβόλιο γίνεται ενδομυϊκά στον δελτοειδή μυ.
- Ιδανικά χορηγείται νωρίς το φθινόπωρο, πριν την περίοδο έξαρσης του RSV.
Συμπέρασμα
Ο RSV είναι μια σοβαρή απειλή για ηλικιωμένους και ευπαθείς ομάδες. Ο εμβολιασμός, σε συνδυασμό με προληπτικά μέτρα, είναι ο καλύτερος τρόπος προστασίας.
Επισκεφθέιτε το ιατρείο για να προγραμματίσουμε εμβολιασμό για τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.
